Cezayir Menekşesi- Bayhan

Cezayir İçin Bir Damla Gözyaşı

Soykırım yolculuğumuza ikinci durağımız olan Cezayirle devam ediyoruz. Bize ilham kaynağı olan şey ise Bayhan'ın yukarıdaki klibi. Bayhan kendisinin üzerinde bir performans sergilemiş. Şarkı bize soykırımın acısını bir nebze olsun hissettiriyor ve tarihe dönüp 1830 - 1962 Cezayir Soykırımı'na kilitlenmemize sebep oluyor.

Soykırımdan Notlar:

• Fransa Cezayir'de 132 yıl boyunca sömürgesi olarak kaldığı dönemde ve özellikle 1945'de katliamlar yaptı. Bu tarihler arasında yaklaşık 1.5 milyon insanı katletti.
• Fransa, Cezayir'i işgal ettikten sonra ülkenin yerli halkını yönetmek amacıyla "Arap Büroları" adı verilen askeri merkezler oluşturdu. Bu merkezler zulüm ve baskı anlayışına göre teşekkül etmişti. Bu yönetim biçimi 1870 yılına kadar devam etti. Tamamen işgal güçlerinin kontrolünde olan bu merkezler bir bakıma ülkede sıkıyönetimi hakim kılan askeri merkezler durumundaydı.
• Fransa Cezayir'de bütün mahkemeleri kaldırıp yerine "Yerli Kanunu" adı altında bir kanun hazırlayarak suçluları yargıladı. Bu kanunla yerli Cezayirlileri işkencelere tabi tuttu. Özellikle de yerli halkın toprakları zorla gasp edilerek bu topraklar Avrupadan getirilen göçmenlere verildi.
• Ülkenin en güzel bölgelerinde sömürge yerleşim birimleri oluşturdu ve buralara Avrupalıları getirtip yerleştirdiler. Avrupa'dan göçü teşvik amacıyla da yerli kabilelerden zorla gasp edilen araziler göçmenlere bedava dağıtıldı. 1841-1850 yılları arasında yerli ahaliden gasp edilen 115 bin hektar arazi Avrupalı göçmenlere bedava dağıtılmıştır. 1930'da ise bu şekilde Avrupalı göçmenlere dağıtılan arazinin miktarı 2 milyon 345 bin hektarı (23 milyon 450 bin dönümü) bulmuştur. Bu teşvikler yüzünden de Avrupa'dan göçte göze batar bir artış gerçekleşmiştir.
• Cezayir'de 1 Kasım 1954'te başlayan ayaklanma 19 Mart 1962'de ilan edilen ateşkese kadar devam etti. Yani yaklaşık yedi buçuk yıl. Gün olarak ise toplam 2694 gün. Bu süre içinde bir buçuk milyon Cezayirli şehit edildi. Yani savaş süresince günde ortalama 557 Cezayirli hunharca katledildi.

Cezayir Meneksesi

Soykırım notları uzadıkça uzar. Aslında bir roman edasında ilk işgal günlerinden son istiklal günlerine kadar okuyup, soykırımı bir bir incelemek gerek meseleyi kavramak için. Ama şimdilik bunlar yeter. Son olarak "Cezayir Soykırımı"na tam dalabilmek için bir film: Mon Colonel(Albayım. 2006 Fransız yapımı)

-- i.n.t'ye katkılarından dolayı teşekkür ederim.